રણથંભોર નેશનલ પાર્કની અનોખી સફર
રણથંભોર નેશનલ પાર્ક, ઉત્તર ભારતના પ્રખ્યાત અને વિશાળ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનોમાંનું એક છે, જે 392 ચોરસ કિ.મી વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. રાજસ્થાનના સવાઈ માધોપુર જિલ્લામાં આવેલા આ ઉદ્યાનનું નામ અહીંના પ્રાચીન રણથંભોર કિલ્લા પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. રણથંભોર વન્યજીવ માટે ખાસ કરીને વાઘ (Tiger) માટે જાણીતું છે અને લોકો અહીં દેશ-વિદેશથી વન્યજીવન નિહાળવા આવે છે.
1955માં રણથંભોરને રાષ્ટ્રીય વન્યજીવ અભયારણ્ય તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું અને 1973માં આ વિસ્તારને ટાઈગર રિઝર્વ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો. 1980માં આ વિસ્તારને સત્તાવાર રીતે રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. આ ઉપરાંત 1984માં નજીકના જંગલોને રણથંભોરમાં સમાવીને સવાઈ માનસિંહ અને કેળાદેવી અભયારણ્ય બનાવવામાં આવ્યા.
રણથંભોર નેશનલ પાર્કમાં વાઘ સિવાય ચિત્તા, સાબર, નિલગાય, સ્લોથ બીઅર, હાયના, અને વિવિધ પ્રજાતિના વાનરો અને ચિત્તલ પણ જોવા મળે છે. ઉદ્યાનમાં વિવિધ પ્રકારના ઝાડ, છોડ અને પક્ષીઓની વિવિધ જાતિઓ પણ જોવા મળે છે. આ ઉદ્યાનમાં વન્યજીવોના કુદરતી અને સુરક્ષિત નિવાસસ્થાનની રચના કરવામાં આવી છે, જેથી તેઓ કોઈ વિઘ્ન વિના સ્વચ્છંદ રીતે રહી શકે.
રણથંભોરનું પ્રવાસન સીઝન ખાસ કરીને નવેમ્બરથી મે મહિનાના સમયગાળામાં હોય છે, જ્યારે અહીં વન્યપ્રાણીઓની દ્રશ્યતા વધુ હોય છે.