અજમલગઢ ડુંગર: ધર્મ અને ઐતિહાસિક વારસાનું પ્રતિક
અજમલગઢ ડુંગર, ગુજરાત રાજ્યના નવસારી જિલ્લાના વાંસદા તાલુકામાં આવેલા ઘોડમાળ ગામ નજીક આવેલ છે. આ ડુંગર પર શિવ મંદિર, રામ મંદિર અને પારસી સ્મૃતિ-સ્તંભ સ્થિત છે, જેને કારણે આ સ્થળ ધાર્મિક અને ઐતિહાસિક મહત્વ ધરાવે છે.
ગાઢ જંગલોથી ઘેરાયેલા આ ડુંગરથી ચોતરફનો પ્રકૃતિનો નજારો મનમોહક લાગે છે, અને અહીંથી પશ્ચિમમાં કેલિયા બંધનું જળાશય નજરે પડે છે. વાહનવ્યવહાર સુવિધા માટે તાજેતરમાં નાનાં વાહનો માટે કાચો રસ્તો બનાવવામાં આવ્યો છે.
ઇતિહાસ:
અજમલગઢનું વ્યૂહાત્મક સ્થાન પહેલા સમયે શિવાજીના લશ્કરના સરદારો માટે મહત્વ ધરાવતું હતું. ત્યાં પારસીઓનો આતશ બહેરામ (પવિત્ર અગ્નિ) પણ રક્ષિત થયો હતો.
ઈરાનથી સંજાણ બંદર દ્વારા આવેલા પારસીઓએ પવિત્ર અગ્નિને રક્ષણ આપવું પડ્યું અને તે છેલ્લા દિવસે આ પર્વત પર વાંસદાના રાજા કિર્તી દેવ દ્વારા આશ્રય આપવામાં આવ્યો.
ઈ.સ. ૧૪૦૫ થી ૧૪૪૮ દરમિયાન આ પવિત્ર અગ્નિ અહીં રહેવા આપ્યો હતો. આજકાલ, આ યાદને સ્મરણમાં ૨૧ ફૂટ ઉંચો સ્મૃતિ-સ્તંભ ઊભો છે.
