પર્યાવરણ અને પર્યટનનો સંગ્રહ: જાણો જાનકી વનની વિશેષતાઓ
જાનકી વન ગુજરાત રાજ્યના નવસારી જિલ્લાના વાંસદા તાલુકાના ભિનાર ગામમાં આવેલું એક અનોખું અને બહુવિધ પ્રવૃત્તિઓ ધરાવતું વન છે.
આ વનનું સંચાલન ગુજરાત રાજ્ય વન વિભાગ દ્વારા કરવામાં આવે છે. જાનકી વનના વિકાસમાં પર્યાવરણની સુરક્ષા, વન્યજીવનના જતન અને પર્યટન માટે વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે.
આ વનમાં વન્ય ઔષધિઓનું ઉછેર, આદિવાસી ઝૂંપડીઓ, બાલવાટિકા, અને જાણકારી કેન્દ્ર પણ છે, જે આ વિસ્તારના ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક વારસાને ઉજાગર કરે છે.
૨૦૧૫માં, રાજ્યના ૬૬મા વન મહોત્સવના ઉપક્રમમાં તત્કાલીન મુખ્ય મંત્રી આનંદીબેન પટેલે ૧પ.૬૬ હેક્ટર ક્ષેત્રમાં ફેલાયેલા આ વનનું લોકાર્પણ કર્યું હતું.
જાનકી વન ચીખલી-સાપુતારા રાજય ધોરી માર્ગ પર ઉનાઇ રોડ પાસે ત્રિભેટી પર આવેલું છે. આ વનમાં અનેક પ્રકારના પોષક તત્વો ધરાવતી વનસ્પતિઓ પણ જોવા મળે છે, જે પર્યટકોને આકર્ષિત કરે છે.
જાનકી વન પર્યટકો માટે એક શાંત અને રમણીય સ્થળ તરીકે વિકસિત કરવામાં આવ્યું છે. અહીં પર્યાવરણ જતન અને બિનપ્રદૂષણ અભિગમના ભાગરૂપે વિવિધ ઉદ્યોગોને સંયોજિત કરવામાં આવ્યા છે. આ વનમાં વિવિધ પ્રજાતિના વૃક્ષો, ઔષધિ વનસ્પતિઓ અને જંગલી છોડ છે, જે પર્યાવરણ જતનના પ્રયાસો સાથે સંકલિત છે.
વનમાં આવેલ આદિવાસી ઝૂંપડીઓ અને બાલવાટિકા પર્યટકોને આ વિસ્તારના પરંપરાગત જીવનના મૂલ્યો અને આદિવાસી સંસ્કૃતિનું પ્રમાણિક દર્શન પ્રદાન કરે છે. આ ઉપરાંત, અહીં એક શૈક્ષણિક કેન્દ્ર પણ છે, જ્યાં વન્યજીવન, વૃક્ષો અને ઔષધિઓની ઉપયોગિતાનો પરિચય આપવામાં આવે છે.
જાનકી વનમાં આવેલ મનોરમ બાલવાટિકા બાળકો માટે રમણિય સ્થળ છે, જ્યાં બાળકોને પ્રકૃતિ અને પર્યાવરણ વિશે શીખવા માટે ઘણી વિધિઓ ઉપલબ્ધ છે. અહીં એડવેન્ચર અને શૈક્ષણિક પ્રવૃત્તિઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે, જે બાળકોમાં પર્યાવરણ પ્રત્યેનો રુચિ વધારવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
વરસાદી મોસમમાં અને પર્ણપાતી ઋતુ દરમિયાન જાનકી વનના સૌંદર્યમાં વધુ વધારો થાય છે, જે પર્યટકોને આનંદ આપે છે. આ રીતે, જાનકી વન પર્યટન, પર્યાવરણ જતન, અને આદિવાસી સાંસ્કૃતિક વારસાને ઉજાગર કરતું એક મૉડેલ વન બન્યું છે.