ભુજ (કચ્છ)નો ઈતિહાસ|History of bhuj (kachchh)
અહીં કચ્છ (કચ્છ) માં ભુજનો સંક્ષિપ્ત ઇતિહાસ છે.
- ભુજની સ્થાપના 1510માં રાવ હમીર દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને 1549માં કચ્છ (કચ્છ)ની રાજધાની બની હતી.
- શહેર પર છ વખત હુમલો કરવામાં આવ્યો, બે વખત સફળતાપૂર્વક પોતાનો બચાવ કર્યો.
- અંગ્રેજોએ 1819માં ભુજિયાના પહાડી કિલ્લા પર કબજો કર્યો હતો.
- ભુજને 1819, 1956 અને 2001માં ભૂકંપથી નોંધપાત્ર નુકસાન થયું હતું.
- આજે, ભુજ એ કચ્છ જિલ્લાનું મુખ્ય મથક છે, જે ભારતનો સૌથી મોટો જિલ્લો છે.
અહીં ભુજના કેટલાક ઐતિહાસિક સ્થળો છે.
- આયના મહેલ: અરીસાઓના મહેલ તરીકે પણ ઓળખાય છે, આયના મહેલ વેનેટીયન-શૈલીના કાચકામ, અરીસાઓ અને અલંકૃત આંતરિક વસ્તુઓનું પ્રદર્શન કરે છે.
- પ્રાગ મહેલ: આયના મહેલની બાજુમાં આવેલું, પ્રાગ મહેલ એ ઇટાલિયન ગોથિક શૈલીમાં બનેલો મહેલ છે, જેમાં ઘડિયાળના ટાવર છે જે ભુજના અદભૂત દૃશ્યો આપે છે.
- કચ્છ મ્યુઝિયમઃ ગુજરાતનું સૌથી જૂનું મ્યુઝિયમ, કચ્છ મ્યુઝિયમ આ પ્રદેશના ઈતિહાસ, સંસ્કૃતિ, પરંપરાગત કલા અને પુરાતત્વીય તારણો દર્શાવે છે.
- ભુજિયાનો કિલ્લો: ભુજ શહેરની હદમાં ભુજિયા ટેકરી પર આવેલો પ્રાચીન પહાડી કિલ્લો, ભુજિયાનો કિલ્લો કચ્છ પ્રદેશના ઐતિહાસિક કિલ્લાઓમાંનો એક છે.
- શ્રી સ્વામિનારાયણ મંદિર: ભુજ શહેરની મધ્યમાં સ્થિત એક હિન્દુ મંદિર, શ્રી સ્વામિનારાયણ મંદિરનું નિર્માણ સ્વામિનારાયણ દ્વારા 1822માં કરવામાં આવ્યું હતું.
ભુજના રાજાઓ, જેને જાડેજા રાજપૂત તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેમણે 16મી સદીથી 1947 સુધી કચ્છ (કચ્છ) રજવાડા પર શાસન કર્યું. કેટલાક નોંધપાત્ર રાજાઓમાં આનો સમાવેશ થાય છે:
- રાવ ખેંગારજી I (1548-1585): ભુજ શહેરની સ્થાપના કરી અને તેને તેની રાજધાની બનાવી.
- રાવ ભારમલજી I (1585-1601): રાજ્યનો વિસ્તાર કર્યો અને ભુજિયા કિલ્લો બનાવ્યો.
- રાવ ગોડજી I (1601-1616): મુઘલ સામ્રાજ્ય સામે લડ્યા અને સ્વતંત્રતા જાળવી રાખી.
- રાવ વીરજી (1616-1623): તેમના લશ્કરી અભિયાનો અને રાજ્યના વિસ્તરણ માટે જાણીતા.
- રાવ ભારમલજી II (1623-1631): આયના મહેલ અને પ્રાગ મહેલનું નિર્માણ કર્યું.
- મહારાવ લખપતજી (1741-1752): અફઘાન આક્રમણખોર અહેમદ શાહ અબ્દાલી સામે લડ્યા.
- મહારાવ ગોડજી II (1760-1778): રાજ્યનો વિસ્તાર કર્યો અને શ્રી સ્વામિનારાયણ મંદિરનું નિર્માણ કર્યું.
- મહારાવ પ્રાગમલજી II (1860-1875): રાજ્યનું આધુનિકીકરણ કર્યું અને સુધારાઓ દાખલ કર્યા.
આ રાજાઓએ ભુજ અને કચ્છ (કચ્છ)ના ઈતિહાસ અને સંસ્કૃતિને ઘડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.