પ્રાકૃતિક ખેતીથી આત્મનિર્ભરતા તરફ: દાહોદના મંગળભાઈ ડામોરની પ્રેરણાદાયી સફર.
દાહોદ જિલ્લાના રળિયાતી ગામના પ્રગતિશીલ ખેડૂતશ્રી મંગળભાઈ ડામોરે પ્રાકૃતિક ખેતીના માધ્યમથી ઉલ્લેખનીય સફળતા મેળવી છે. એક એકર જમીન પર ગાય આધારિત પ્રાકૃતિક ખેતી કરીને આર્થિક સશક્તિકરણનું ઉત્તમ ઉદાહરણ પૂરું પાડ્યું છે. આત્મા પ્રોજેક્ટ તથા ખેતીવાડી અને બાગાયતી વિભાગના સહકાર અને માર્ગદર્શનથી તેઓએ આ યાત્રા શરૂ કરી હતી.
મલ્ટિ-ક્રોપિંગ સાથે પ્રાકૃતિક ખેતી
મંગળભાઈએ એક સાથે અનેક પ્રકારના પાકનું ઉત્પાદન કરી બીજા ખેડૂતો માટે પ્રેરણારૂપ કાર્ય કર્યું છે:
400 કાશ્મીરી એપલ બોરના છોડ
સરગવો અને ગલગોટા
પપૈયા, રીંગણ, પાલક, ધાણા, ટામેટા અને મીઠી લીમડી
આમળા અને સફરજનના પાકો
પ્રાકૃતિક ખેતીના ફાયદા
મંગળભાઈના મતે, રાસાયણિક ખાતર અને દવાઓ જમીન અને માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે. દેશી ગાયના છાણ અને ગૌમૂત્ર પરથી તૈયાર કરેલા જૈવિક ખાતર અને જંતુનાશક દવાઓ વધુ અસરકારક છે. તેમણે કહ્યું કે, “જંતુનાશક દવા પણ જાતે જ બનાવી શકાય તો કેમિકલ પર નકામા ખર્ચા કરવા શું જરૂર?”
સહકાર અને સત્તાધીશોનું માર્ગદર્શન
તેમને મળેલી તાલીમ અને માર્ગદર્શનમાં ટપક સિંચાઈ પદ્ધતિને પણ ઉમદા પરિણામો માટે ઉપયોગમાં લેવાઈ છે. પ્રાકૃતિક ખેતીથી પાણીનું સંરક્ષણ થાય છે અને જમીનની ફળદ્રુપતા વધે છે.
પ્રાકૃતિક ખેતીની આવશ્યકતા
ભારતમાં કૃષિ એક મુખ્ય વ્યવસાય છે. રાસાયણિક ખેતીના કારણે જમીનની ગુણવત્તા અને પાકની સ્વાદિષ્ટતા ઓછી થઈ છે. પ્રાકૃતિક ખેતી ખેતીમાં ન માત્ર જમીન ફળદ્રુપ બને છે પરંતુ પાકનું ગુણોત્તર પણ વધે છે.
પ્રેરણારૂપ યાત્રા
મંગળભાઈ ડામોરની સફળતા એ સાબિત કરે છે કે પ્રાકૃતિક ખેતી માત્ર એક વિકલ્પ નથી, પણ ભવિષ્ય માટે જરૂરી છે. તેઓ જેવા પ્રગતિશીલ ખેડૂતોથી પ્રેરાઈ, વધુ ખેડૂતો પ્રાકૃતિક ખેતી અપનાવી શકે છે. આર્થિક અને આરોગ્ય દ્રષ્ટિએ, પ્રાકૃતિક ખેતી એ પ્રગતિનો માર્ગ છે.
આભાર અને સહકાર:
ગુજરાત સરકારની વિવિધ યોજનાઓ અને પ્રોજેક્ટો ખેડૂત લાભ માટે કાર્યરત છે. પ્રાકૃતિક ખેતીથી તેઓ ભવિષ્ય માટે એક નવી આશા જગાવી શકે છે.
#NaturalFarming
#SustainableAgriculture
#OrganicFarming
#FarmerSuccess
#SelfReliantFarming
#ProgressiveFarmer
#DesiCowBasedFarming
#MultiCropping
#EcoFriendlyFarming
#ZeroBudgetFarming
#HealthySoilHealthyLife
#FarmerInspiration
#EconomicEmpowerment
#FarmersOfIndia
#MangalbhaiDamor